Anal fistül nedir? Nasıl tedavi edilir?

Anal fistüllerde kendi kendine iyileşme gibi bir durum söz konusu değilidir. Bu düşünce ancak hastaya zaman kaybettirip durumun kötüleşmesine yol açacaktır. Ayrıca ilerlemiş fistül oluşumunun o bölgede cilt kanserini tetiklediği de ileri sürülmektedir.

Anal fistülün tedavisi cerrahidir. Antibiyotik tedavisi ancak destek amaçlı kullanılabilir, iyileştirici etkisi yoktur. Fistülün cerrahi tedavisinde fistül traktı denilen içinde iltihap bulunan bu uzun kanalın açılması ve kazınması işlemi gerçekleştirilir. Bu işlem sırasında anal sfinkterler de etkilenecektir. Bu etkilenmenin büyüklüğü, cerrahın deneyimi ve bilgisi ile ilişkilidir.

Fistül tedavi edilmezse ne olur?

Fistül bu durumda, yıllar içinde dallanıp budaklanarak gelişmeye ve yayılmaya devam eder, tedavi gittikçe zorlaşır. Bölgede sürekli devam eden iltihabi süreç, kanserleşmeye kadar gidebilir. Sürekli iltihaplı akıntı olması nedeniyle de, anüs civarında mantar gelişir, anal bölgede sürekli kaşıntı olur.

Anal Fistül Nedir?

Anal fistül makat iç yüzü ile makatın dışındaki cilt arasında iltihaplı kanal şeklinde anormal bir bağlantıdır.Tek bir kanal şeklinde olabileceği gibi ağaç dalı şeklinde birkaç kanaldan oluşabilir. Köstebeğin toprak altında yaptığı yolları da andırır. Ancak burada bu yolların geçtiği yerler çok önemlidir, çünkü bu bölgede fonksiyonları açısından insan yaşamında çok önemli kaslar vardır. Fistül bir kere meydana gelmişse, artık sürekli iltihap akacak demektir. Kendiliğinden düzelmesi çok nadirdir, mutlaka tedavi gerektirir.

Anal fistül sebepleri nelerdir?

Makat fistülü ve apsesinin en önemli sebebi anüsteki cilt altında ve adeleler arasındaki bezlerin iltihaplanmasıdır. Makat fistülü sebepleri şöyle sıralanabilir:

Akut ishal atağı, Yabancı cisim yada sert dışkılamanın yaptığı travmalar, İltihaplı anal fissürler, İltihaplanan anal hematomlar, Bağırsak  parazitleri, Makattaki kıl kurtları, Crohn hastalığı, Ülseratif kolit, Tüberküloz, Bağırsak mantarları, Kanserler, Karın içi alt bölge iltihapları, Ciddi genital enfeksiyonlar

Anal fistül belirtileri nelerdir?

·         Makatta ve çevresinde ağrı, şişkinlik

·         Makatta kaşıntı ve yanma

·         Oturmakta güçlük

·         Makatta kızarıklık

·         Makattan dolgunluk hissi

·         Makat çevresinde kötü kokulu ve ya kanlı akıntı

·         İç çamaşırda kirlenme

·         Ateş

·         Ağrılı idrar yapma

·         Kabızlık

Fistül teşhisi nasıl konur?

Teşhis için muayene çoğunlukla yeterli olacaktır. Akıntının kesildiği zamanlarda veya fistül deliğinin makatın içinde kaldığı hastalarda bazı görüntüleme tetkikleri yapmak gerekebilir. Hastalığın yaygınlığı, fistül yolunun nereye gittiği, içerde bir apse odağı olup olmadığı yada başka bir hastalık sebebiyle fistül olup olmadığını belirlemek için MR ve kolonoskopi gibi bazı tetkikler yapılabilir. Eğer basit fistül ise, kolonoskopi yapılmayabilir. Ama tekrarlamış fistül ise veya altta yatan başka bir hastalık olduğundan endişe ediyorsak kolonoskopi yaptırmak yararlıdır.

Fistül Tedavi Yöntemleri

Anal fistüllerde kendi kendine iyileşme gibi bir durum söz konusu değilidr. Bu düşünce ancak hastaya zaman kaybettirip durumun kötüleşmesine yol açacaktır. Ayrıca ilerlemiş fistül oluşumunun o bölgede cilt kanserini tetiklediği de ileri sürülmektedir.

Anal fistülün tedavisi için mutlaka müdahale gerekmektedir bu müdahale cerrahi yada lasar ile yapılabilmektedir. Antibiyotik tedavisi ancak destek amaçlı kullanılabilir, iyileştirici etkisi yoktur.

Cerrahi Tedavi

Fistülün cerrahi tedavisinde fistül traktı denilen içinde iltihap bulunan bu uzun kanalın açılması ve kazınması işlemi gerçekleştirilir. Bu işlem sırasında anal sfinkterler de etkilenecektir. Bu etkilenmenin büyüklüğü, cerrahın deneyimi ve bilgisi ile ilişkilidir.

Ameliyat sırasında, anestezi altındaki hastanın makatı ekartör ile açıldıktan sonra, fistülün deriye yakın dış ağzından oksijenli su verilerek makatın iç ağzının yeri doğrulanır. Stile adı verilen özel metal tel yardımı ile de fistül traktının seyri belirlenir. Ardından ameliyat sonrası etkilenecek kas miktarı tahmin edilir ve ameliyat gerçekleştirilir.

Fistülün çok uzun olduğu durumlarda mukoza ilerletme flepleri, geç fistülotomi ve seton uygulaması gibi daha komplike cerrahi işlemler yapılabilir.